بر اساس روایت مشهوری از امام زمان (عج)، ایشان آیه «کهیعص» را مرتبط با واقعه کربلا عنوان می‌کنند و «ک» را از نام کربلا، «هـ» را از هلاکت، «ی» را نشانه یزید، «ع» را نشانه عطش و «ص» را نشانه صبر دانسته‌اند.
بسیاری از مفسّران قرآن کریم معتقدند که آیه «کهیعص» که از حروف رمزی و مقطّعه در قرآن است به ماجرای کربلا و شهادت امام حسین (ع) اشاره کرد.
دلیل این مفسران بر ارتباط آیه «کهیعص» با ماجرای کربلا، روایتی از «سعد بن عبدالله قمی» است که در کتب روایی از جمله «کمال‌الدین وتمام النعمة» شیخ صدوق (متولد نیمه اول قرن چهارم هجری) و «احتجاج»‌ مرحوم طبرسی (متولد نیمه اول قرن ششم هجری) آمده است.
از کتاب‌های متأخر نیز می‌توان به «تفسیر البرهان» سیدهاشم بحرانى و «بحار الانوار» علامه مجلسی اشاره کرد که این روایت در آن‌ها ذکر شده است.
بر پایه این گزارش،‌ سعد بن عبدالله قمی نقل می‌کند که در خدمت امام عسکری (ع) بودم و فردی از تأویل آیه کهیعص سئوال کرد. امام عسکری (ع) فرمود که از فرزندم «مهدی» پاسخ را دریافت کنید. آن‌گاه امام زمان (عج) فرمودند: «هذه الحروف من أنباء الغیب، أطلع الله علیها عبده زکریا علیه‌السلام، ثم قصّها على محمد صلى‌الله علیه وآله، وذلک أن زکریا سأل ربّه أن یعلّمه أسماء الخمسة، فأهبط علیه جبرئیل فعلّمه إیاها، فکان زکریا إذا ذکر محمداً وعلیاً وفاطمة والحسن سُرِّی عنه همّه، وانجلى کربّه، وإذا ذکر الحسین خنقته العبرة ووقعت علیه البهرة! فقال ذات یوم: یا إلهی! ما بالی إذا ذکرت أربعا منهم تسلیّت بأسمائهم من همومی، وإذا ذکرت الحسین تدمع عینی وتثور زفرتی؟! فأنبأه الله تعالى عن قصته، وقال: (کهیعص) فالکاف اسم کربلاء، والهاء هلاک العترة، والیاء یزید وهو ظالم الحسین علیه‌السلام، والعین عطشه، والصاد صبره.»
ماجرا از این قرار است که حضرت زکریا از پروردگارش درخواست کرد که «اسماء خمسه طیبه‏» را به وی بیاموزد. خداوند متعال، جبرئیل امین را بر او فرو فرستاد و آن اسماء را به او تعلیم داد.
حضرت زکریا هنگامی که نام‏های محمد (ص)، علی (ع)، فاطمه (س) و حسن (ع) را یاد می‏کرد، اندوه و ناراحتی‌اش بر طرف می‏شد و گرفتاریش از بین می‏رفت. امام هنگامی که از حسین (ع) یاد می‏کرد، بغض گلویش را می‏فشرد و مبهوت می‏شد. به همین دلیل روزی از خداوند سبب این اندوه و ناراحتی را جویا شد و گفت: بارالها! چرا وقتی آن چهار نفر را یاد می‏کنم، آرامش می‏یابم و اندوهم بر طرف می‏شود، اما وقتی حسین را یاد می‏کنم، اشکم جاری و ناله‏ام بلند می‏شود؟
خدای تعالی او را از داستان شهادت امام حسین (ع) آگاه کرد و فرمود: «کهیعص‏»! «ک» نام کربلا و «ه» اشاره به کشته‌شدن عترت طاهره دارد. «ی» اشاره به نام یزید دارد که بر حسین (ع) ظلم کرد و «ع» اشاره به عطش و تشنگی آن امام و «ص» نیز نشان صبر و مقاومت ایشان است.

ذکر این مطلب در منابع مختلف:

منبع اول :

سعدبن عبدالله قمی اشعری به دیدار با امام زمان -آن زمان که مولا کودک بودند -  نایل می شود و در طی سوالاتی که از ایشان می کند تاویل این آیه را هم می پرسد که عین خط کتاب را برایتان می نویسم.
***......... عرضه داشتم؛ بفرمایید تاویل ((کهیعص)) چیست؟
فرمود: این حروف از خبرهای غیبی است که خداوند بنده اش زکریا را از آن مطلع ساخت سپس بر محمد (ص) آن را حکایت فرمود، و آن چنین است که وقتی زکریا از پروردگار خواست که نام های پنج تن را به او تعلیم کند خداوند جبرئیل را بر او نازل کرد و به نام آنان را آموخت پس هرگاه زکریا، نام محمد(ص) علی (ع)و فاطمه(س)، حسن (ع) را یاد می کرد هم و غم و اندوه از او دور می شد، ولی هروقت حسین (ع) را یاد می کرد بغض گلویش را می فشرد و به نفس زدن می افتاد روزی به پیشگاه خداوند عرضه داشت؛ الها چگونه است که وقتی نام چهار تن از اینان را یاد می کنم تسلی خاطر می یابم و چون حسین را یاد می کنم دیده ام گریان و ناله ام بلند می شود؟ خداوند متعال جریان شهادت آن بزرگوار را به اطلاع زکریا رسانید و فرمود)(کهیعص)) پس کاف نام کربلاست و ها هلاکت عترت پیغمبر و یا یزید است که ستم کننده بر حسین (ع) می باشد و عین عطش حسین (ع) و صاد صبر اوست.
پس هنگامی که زکریا این مطلب را شنید تا سه روز مسجدش را ترک نکرد و مردم را از ملاقات با خود ممنوع کرد و به گریه و زاری پرداخت. بر حسین می گریست و می گفت: خدایا بهترین خلایقت را به سوگ فرزندش خواهی نشانید ! پروردگارا آیا این مصیبت بزرگ را بر او وارد خواهی نمود! الهی آیا جامه عزا بر تن علی و فاطمه خواهی پوشانید! آیا غم این مصیبت را به ساحت آنان خواهی رسانید! آنگاه می گفت : به من فرزندی عطا کن که چشمم در سن پیری به او روشن و محبتش در دلم فتنه انگیزد سپس مرا نیز در غم از دست دادنش بنشان چنانکه محمد حبیب خود را در سوگ فرزندش خواهی نشاند. خداوند یحیی را به وی داد و پس از آن به شهادت وی سوگوارش ساخت و مدت حمل یحیی  شش ماه بود همچنانکه مدت حمل حسین(ع).

- کتاب مکیال المکارم تالیف مرحوم آیته الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی (جلد اول)

منبع دوم :
علامه مجلسی به نقل از احتجاج طبرسی آورده است که : سعدبن عبدالله گوید: از حضرت امام زمان علیه السلام از تاویل آیه « کهیعص» (2) سؤال کردم فرمود : این حروف از خبرهای غیبی است که خداوند بنده خویش زکریا را از آن مطلع ساخت و سپس داستان آن را بر پیامبر اکرم (ص) باز گفت :
ماجرا از این قرار بود که حضرت زکریا از خدای متعال درخواست کرد اسامی خمسه ی طیبه را به وی بیاموزد : جبرئیل فرود آمد و اسامی مزبور را به او آموخت. هر زمان که حضرت زکریا متذکر نام محمد و علی و فاطمه و حسن زمانی که نام حسین(ع) را می برد گریه راه گلویش را می بست و نفسش به شماره می افتاد.
یک روز گفت : خداوندا مرا چه می شود! زمانی که متذکر نام آن چهار تن می شوم دلم آرام و قرار می گیرد ولی زمانی که یاد حسین (ع) را می کنم، اشکم سرازیر می گردد و نفس بلند از سینه بر می کشم ! خدا وی را از داستان شهادت امام حسین (ع) با خبر ساخت و فرمود : "کهیعص".
کاف اشاره به کربلا و هاء هلاکت عترت پیامبر و یاء یزید ( لعنت الله علیه) که به حسین ظلم می کند و عین، عطش و تشنگی او و صاد ، صبر آن حضرت است .
حضرت زکریا که این داستان را شنید، سه روز از عبادتگاه خویش بیرون نیامد و در این مدت از ملاقات و دیدار با خلق دوری جست و به گریه و زاری برای امام حسین (ع) مشغول شد و با این سخنان به مرثیه سرایی پرداخت :
خداوندا آیا بهترین از جمیع آفریدگانت ـ رسول اکرم (ص (به سوگ فرزند خویش داغدار و اندوهگین خواهد شد!؟ آیا این مصیبت برای وی رخ خواهد داد!؟ خداوند آیا جامه های این مصیبت را بر پیکر علی و فاطمه خواهد پوشاند!؟ سپس حضرت زکریا از خدای متعال درخواست کرد که به وی فرزندی که سرنوشتش همانند حسین (ع) باشد، عطا کند و خدای نیز چنین کرد .....
روایت فوق اشاره به سیاهپوشی امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهاالسلام در عزای فرزندشان امام حسین (ع) دارد . و از جمله دلائل دیگری که نشانگر سیاهپوشی اهل بیت در مصیبت امام حسین (ع) است رویاهای صادقانه و مکاشفاتی است که در آنها حضرات معصومین به ویژه وجود پاک و نازنین صدیقه ی طاهره در سوگ شهید کربلا سیاهپوش دیده شده اند که بعضاً به شفا یا گره گشایی از مشکل صاحب رؤیا انجامیده است.
1- حج 29 .
2- مریم 1.
3- بحارالانوار ج 52/ 84 و احتجاج ، ج 2/ 272 ـ 273 .

منبع سوم :
کهیعص
در حدیثی از حضرت ولی عصر ( ارواحنا لتراب مقدمه الفداه) در مورد تاویل آیه کهیعص – سوره مریم آیه 1-  آمده است:
… حضرت ذکریا در مناجات خود عرضه داشت: " پروردگارا! هرگاه نام حضرت محمد و علی و حسین و فاطمه و حسن علیهم السلام را می برم، غصه هایم برطرف می شود و آرامش می یابم، ولی هنگام بردن نام حسین علیه السلام اشک هایم جاری می شود و آه جانسوز از سینه ام برمی خیزد."
خدا جریان شهادت او را بیان نمود و فرمود: "کاف" نام کربلاست و "هاء" اشاره به هلاکت عترت پاک اوست و "یاء" اشاره به یزید است که از هر گونه ستم و ظلم به حضرت حسین دریغ نورزید و "عین" اشاره
به عطش و تشنگی او و "صاد" اشاره به صبر و مقاومت او.
آنگاه حضرت زکریا منقلب شد و سه شبانه روز از مسجد بیرون نیامد و در عزای حسین علیه السلام گریه ها و ناله های جانسوز سر داد … و گفت:" پروردگارا! به من فرزندی عنایت فرما و او را نور چشمم قرار ده و مرا شیفته محبت او نما! آنگاه قلبم را در مصیبت او جریحه دار ساز! تا با حضرت محمد صلی الله علیه و آله پیغمبر اسلام شریک غم باشم."
خداوند به او، حضرت یحیی را عنایت فرمود. یحی نیز همانند امام حسین شش ماهه به دنیا آمد.
بحارالانوار، ج 44، ص 223 و ج 52، ص 84.
برگرفته از:  خصائص الحسینیه تالیف آیت الله شیخ جعفر شوشتری – ترجمه : علی کرمی

منبع چهارم :
امام حسین علیه السلام از نگاه امام مهدى (عج) سعد بن عبدالله قمى گوید: به امام عصر - اوراحنا له الفداه - عرض کردم: «اى فرزند رسول خدا! تاویل آیه «کهیعص‏» چیست؟ فرمود: «هذه الحروف من انباء الغیب، اطلع الله علیها عبده زکریا، ثم قصها على محمد صلى الله علیه و آله و ذلک ان زکریا سال ربه ان یعلمه اسماء الخمسة فاهبط علیه جبرئیل فعلمه ایاها...; (1) این حروف از اخبار غیبى است که خداوند زکریا را از آن مطلع کرده و بعد از آن داستان آن را به حضرت محمد صلى الله علیه و آله باز گفته است...» . داستان از این قرار است که: زکریا از پروردگارش درخواست کرد که «اسماء خمسه طیبه‏» را به وى بیاموزد. خداوند، جبرئیل را بر او فرو فرستاد و آن اسماء را به او تعلیم داد. زکریا چون نام‏هاى محمد، على، فاطمه، و حسن ( علیهم السلام) را یاد مى‏کرد، اندوهش بر طرف مى‏شد و گرفتاریش از بین مى‏رفت. و چون حسین علیه السلام را یاد مى‏کرد، بغض و غصه، گلویش را مى‏گرفت و مى‏گریست و مبهوت مى‏شد. روزى گفت: بارالها! چرا وقتى آن چهار نفر را یاد مى‏کنم، آرامش مى‏یابم و اندوهم بر طرف مى‏شود; اما وقتى حسین را یاد مى‏کنم، اشکم جارى مى‏شود و ناله‏ام بلند مى‏شود؟ خداى تعالى او را از این داستان آگاه کرد و فرمود: «کهیعص‏» ! «کاف‏» اسم کربلا و «هاء» رمز هلاک عترت طاهره است، و «یاء» نام یزید ظالم بر حسین علیه السلام و «عین‏» اشاره به عطش و «صاد» نشان صبر او است. زکریا چون این مطلب را شنید، نالان و غمین شد و تا سه روز از عبادتگاهش بیرون نیامد، و به کسى اجازه نداد که نزد او بیاید. و گریه و ناله سر داد و چنین نوحه گفت: بارالها! از مصیبتى که براى فرزند بهترین خلایق خود، تقدیر کرده‏اى دردمندم. خدایا! آیا این مصیبت را بر آستانه او نازل مى‏کنى؟ آیا جامه این مصیبت را بر تن على و فاطمه مى‏پوشانى!؟ آیا این فاجعه را بر ساحت آنان فرود مى‏آورى؟ بعد از آن گفت: بارالها! فرزندى به من عطا کن تا در پیرى چشمم به او روشن شود و او را وارث و وصى من قرار ده; آنگاه مرا دردمند او گردان; همچنان که حبیبت محمد را دردمند فرزندش گرداندى. خداوند، یحیى را به او بخشید و او را دردمند وى ساخت. و دوره حمل یحیى شش ماه بود و مدت حمل امام حسین علیه السلام نیز شش ماه بود و براى آن نیز قضیه‏اى طولانى است

کمال الدین، ج 2، ص 420


منبع پنجم :
سئوال  : اگر حروف مقطعه سرّی میان خدا و رسول است‌، پس چرا در برخی از احادیث "کهیعص‌" به کربلا، عطش و... تفسیر شده است‌؟
اولاً: در مورد حروف مقطعه ـ که در آغاز 29 سورة قرآن آمده است ـ تفاسیر متعددی ارائه شده که یکی از آن‌ها این است که این حروف سرّ و رمزی میان خدا و رسول می‌باشد. این تفسیر، یکی از احتمالات در مورد حروف مقطعه است و به صورت قطعی نیست‌; از این رو، آن چه در برخی از روایات می‌خوانیم که هر یک از حروف "کهیعص‌" به کربلا، هلاکت یزید، عطش و صبر اشاره دارند، با رمز و سرّ بودن این حروف تنافی ندارد; زیرا، رمز و سرّ بودن یک احتمال در تفسیر این حروف است و احتمالات دیگری نیز وجود دارد.
ثانیاً: گرچه حروف مقطعه رمز و سرّ میان خدا و رسول است‌، هیچ مانعی ندارد که برخی از اسرار این حروف از طریق پیامبر و ائمه‌: برای ما بیان شود. بنابراین‌، روایتی که "کهیعص‌" را به کربلا، عطش و... معنا کرده است‌، در حقیقت یکی از اسرار این حروف را بیان کرده است که اگر معصوم بیان نکرده بود، ما به این سرّ پی نمی‌بردیم‌.
http://www.porsojoo.com/fa/node/23092

منبع ششم  :
کهیعص
از حروف مقطعه قرآن در اول سوره مریم.طبق برخى تفاسیر،این حروف رمزى اشاره به حوادث یا فضایل یا مسایلى دارد که اهل بیت به علم آن آگاهند.از جمله تفسیرهاو تاویلهاى این حروف،انطباق آن با حادثه کربلاست.در روایات است:حضرت زکریا نام پنج تن آل عبا را از جبرئیل فرا گرفت و چون به نام امام حسین «ع »مى رسید،اندوهگین مى شد و اشک در چشمش مى آمد،اما با نامهاى دیگر،اندوهش مى رفت.راز آن را ازخداوند پرسید.خداوند با«کهیعص »قصه آن را خبر داد.«کاف »،نام کربلاست ،«ها»،کشته شدن عترت طاهره است، «یاء»یزید ستمگر،قاتل حسین «ع »است،«عین »عطش حسین «ع »و«صاد»صبر و مقاومت اوست. زکریا سه روز در مصیبت حسین «ع »گریست و از خدا خواست که فرزندى به او عطا کند و با محبت او،آزمایشش کند و آنگونه که محمد«ص »را در سوگ فرزندش به داغ نشاند،او را هم داغدار کند.خداوند،یحیى را به او عطا کرد.یحیى هم همچون حسین «ع »ششماهه به دنیا آمد. (50) میان یحیى بن زکریا وحسین بن على شباهتهاى دیگر نیز وجود دارد.سر هر دو مظلومانه بریده شده و سر هر دودر طشت و طبقى پیش طاغوت زمانشان نهاده شد.

50 تفسیر البرهان،ج 3،ص 3،بحار الانوار،ج 44،ص 223.